8 lutego 2018 – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił Rezolucję w sprawie negocjacji zasad prowadzenia wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej po 2020 r. – tekst uchwały.

7 lutego 2018 – Sejm RP przeprowadził debatę nad poselskim projektem uchwały ws. WPR po 2020 r. (sprawozdanie Komisji do Spraw UE oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, druki nr 2168 i 2205) z udziałem Krzysztofa Jurgiela, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (stenogram pkt 19 i c.d. stenogram pkt 19).

W lutym 2018 Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) zebrała się na 7 posiedzeniach: nr 182-188. W trakcie tych posiedzeń komisja:

• rozpatrzyła 92 dokumenty UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 10 projektów aktów ustawodawczych UE, dotyczących m.in., wzajemnego uznawania towarów wprowadzonych legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim; przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej; nadzoru ostrożnościowego nad firmami inwestycyjnymi,
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 48 dokumentów KE (17 komunikatów, 29 sprawozdań, 1 wspólny komunikat i 1 wniosek ws. rozporządzenia), dotyczących m.in., wdrażania unijnej polityki normalizacji oraz wkładu norm europejskich w strategie polityczne UE; struktury oraz stawek akcyzy stosowanych do wyrobów tytoniowych; rozwoju sieci energetycznych w Europie,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad Rady ds. Gospodarczych i Finansowych, Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Rady ds. Środowiska,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 23 projekty aktów prawnych, dotyczące m.in., zalecenia Rady ws. kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie; decyzji Rady w sprawie stanowiska, jakie należy zająć w imieniu UE na forum Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego; zalecenia Rady ws. promowania wspólnych wartości, edukacji włączającej i europejskiego wymiaru nauczania,
• rozpatrzyła i zaopiniowała dla Marszałka Sejmu wniosek Klubu Poselskiego Nowoczesna o przedstawienie na posiedzeniu Sejmu „Informacji Prezesa Rady Ministrów na temat przyczyn porażki rządu Prawa i Sprawiedliwości w staraniach o przeniesienie siedzib Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA) i Europejskiej Agencji Leków (EMA) z Londynu do Warszawy" (pos. nr 187),
• rozpatrzyła informację dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE w okresie lipiec - grudzień 2017 r. (przewodnictwo Estonii w Radzie Unii Europejskiej) (prezentował sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (MSZ) Konrad Szymański) (pos. nr 187),
• rozpatrzyła: informację nt. posiedzenia Rady Europejskiej planowanego na 22-23 marca 2018 oraz informację o posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych, które odbyło się 26 lutego 2018 (prezentował sekretarz stanu w MSZ Konrad Szymański), a także informację o posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych w formacie ministrów obrony planowanym na 6 marca 2018 (prezentował sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej (MON) Wojciech Skurkiewicz) (pos. nr 187).

***

SUE wspólnie z Komisją Obrony Narodowej:

• rozpatrzyły informację Ministra Spraw Zagranicznych oraz Ministra Obrony Narodowej nt. nowych inicjatyw Unii Europejskiej w zakresie obronności: stałej współpracy strukturalnej (PESCO), skoordynowanego rocznego przeglądu w zakresie obronności (CARD) oraz Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF) (prezentowali: podsekretarz stanu w MSZ Bartosz Cichocki, sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz) (pos. SUE nr 183).

***

W lutym 2018 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 182 oraz 184-188 dostarczone przez sekretariat komisji.

Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa

• 28.02.2018, rozpatrzyła informację przedstawioną przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska, Sławomira Mazurka, na temat gospodarki odpadami i zgodności z przepisami Unii Europejskiej (pos. nr 122);

Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

• 28.02.2018, rozpatrzyła informację przedstawioną przez sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Jerzego Materny, na temat sytuacji pracowników sektora żeglugi śródlądowej delegowanych do pracy w krajach Unii Europejskiej (pos. nr 80);
• 07.02.2018, rozpatrzyła informację przedstawioną przez ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, Marka Gróbarczyka, na temat wykorzystania europejskich środków unijnych w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego na lata 2014 - 2020 ze szczególnym uwzględnieniem dotacji dla polskich rybaków w zakresie trwałego zaprzestania działalności połowowej (pos. nr 79).

• skierowano do I czytania następujące projekty ustaw wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym [2286],
  • Rządowy projekt ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu [2233],
  • Rządowy projekt ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i prawami pokrewnymi [2232],
• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:
  
  • Ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw [2067],
  • Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych [2147].

W lutym 2018 badaniu pomocniczości podlegały 22 projekty aktów ustawodawczych. Według stanu na 07.03.2018, parlamenty narodowe nie zgłosiły w tym okresie uzasadnionych opinii w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.
* W styczniu 2018 uzasadnioną opinię zgłoszono do dokumentu COM(2017) 772 - por. poprzedni Biuletyn OIDE, styczeń 2018.

15-17 lutego 2018, Sofia, Konferencja Międzyparlamentarna ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (WPZiB/WPBiO)

• Spotkanie trojki prezydencji oraz Parlamentu Europejskiego
• Spotkanie przewodniczących delegacji
• Spotkania grup politycznych
• Otwarcie sesji
• Sesja I:
  • Priorytety i strategie UE w obszarze WPZiB i WPBiO - Debata
• Sesja II:
  • Przyspieszanie reform ze względu na europejską perspektywę dla Bałkanów  Zachodnich - Debata
• Warsztaty
  • Warsztat 1 – Strategiczne połączenia energetyczne i transportowe na Bałkanach Zachodnich
  • Warsztat 2 – Strategia dla regionu Dunaju
  • Warsztat 3 – Stosunki UE-Chiny
• Podsumowanie dyskusji z warsztatów
• Sesja III:
  • WPBiO – wdrażanie globalnej strategii UE
  • Wzmocnienie współpracy UE-NATO w ramach wdrażania deklaracji warszawskiej
  • Wzrost zdolności wojskowych UE
  • Cyberobrona i komunikacja strategiczna
  • Debata
• Sesja IV:
  • Region Morza Czarnego – stan obecny
  • Prezentacja dokumentów Konferencji
  • Uwagi końcowe

19-20 lutego 2018, Bruksela, Europejski Tydzień Parlamentarny 2018

• Cykl semestru europejskiego 2018
  
  • Otwarcie sesji plenarnej: Polityczne priorytety cyklu semestru europejskiego 2018?
  • Międzyparlamentarne spotkania komisji (równolegle):
    Komisja Gospodarcza i Monetarna PE
    - Sesja I: Przyszłość polityki podatkowej UE: opodatkowanie gospodarki cyfrowej, działania podjęte w następstwie spraw Panama Papers i Paradise Papers oraz prace komisji śledczej ds. prania pieniędzy, unikania opodatkowania i uchylania się od opodatkowania (komisja śledcza PANA)
    - Sesja II: Unia bankowa: zarządzanie równowagą między podziałem ryzyka a ograniczaniem ryzyka
    Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych PE
    - Sesja I: Digitalizacja i przyszłość pracy
    - Sesja II: Nierówności w państwach członkowskich
    Komisja Budżetowa PE
    - Sesja I: Wieloletnie ramy finansowe (WRF) po roku 2020 – reagując na pojawiające się wyzwania i nowe priorytety oraz ich finansowanie
    - Sesja II: Reforma unijnego systemu zasobów własnych
  • Podsumowanie sesji plenarnej: kolejne wieloletnie ramy finansowe (WRF)
• Konferencja Międzyparlamentarna ds. Stabilności, Koordynacji i Zarządzania Gospodarczego w Unii Europejskiej
  • Sesja plenarna: Wzmocnienie odporności i stabilności w UGW
  • Sesja plenarna: Od Europejskiego Mechanizmu Stabilności do Europejskiego Funduszu Walutowego: jaka powinna być rola parlamentów?

27 lutego 2018, Bruksela, Międzyparlamentarne spotkanie komisji (ICM) na temat „Globalne porozumienia ONZ w sprawie migrantów i uchodźców oraz rola parlamentów”

• Uwagi wstępne
• Przemówienie komisarza D. Avramopoulosa, Komisja Europejska
• Sesja I – Globalne porozumienie w sprawie uchodźców
• Sesja II – Globalne porozumienie w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji
• Sesja zamykająca

NOWE NA STRONIE OIDE

Zaktualizowano następujące działy

Materiały OIDE: Brexit - dokumenty; Grupa zadaniowa ds. pomocniczości, proporcjonalności i „robić mniej, ale efektywniej”; Jawność prac legislacyjnych Rady – dochodzenie ERPO; Przegląd decyzji w sprawie składu Parlamentu Europejskiego; Semestr europejski - przebieg cyklu koordynacji na poziomie Unii i Polski (2011-2018); Unijna strategia dla Bałkanów Zachodnich; Wieloletnie ramy finansowe 2021-2027

Ważne debaty parlamentarne: Parlament Europejski VIII kadencji o kwestiach ustrojowych UE - Reforma europejskiego prawa wyborczego

Bibliografie: BREXIT – wybrane publikacje (od 2016); Ustawa o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach UE(2004 i 2010)

Polskie akty prawne: Regulamin Sejmu RP

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

• Angerer J., Japunčić T.:Implementation of the Stability and Growth Pact (February 2018), „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.02.2018.
• Binder K.: Regulating imports of cultural goods, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.02.2018.
• Biscop S.: PESCO: Good News for NATO from the EU, „In Commentaries", EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 14.02.2018.
• Ciucci M (i.in.): Economic Dialogue with the President of the Eurogroup - ECON on 21 February 2018, „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,19.02.2018.
• Ciucci M (i.in.): European Stability Mechanism – Main Features, Instruments and Accountability, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,09.02.2018.
• Ciucci M.: 2018 Recommendations on the economic policy of the Euro Area: A comparison of Commission and Council texts (the 'comply or explain' principle), „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.02.2018.
• Ciucci M.: Member States Progress towards the EU 2020 Targets, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,02.02.2018
• Ciucci M: Thematic Digest: Economic Governance, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.02.2018.
• Commentary: Informal meeting of the 27 heads of state or government, Institute for European Policy (EUROPEUM), 28.02.2018.
• De Ruyt J.: Is there an escape from 'Ever Closer Union'?, „In Commentaries", no. 49, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 28.02.2018.
• Drachenberg R.: The European Council and the Multiannual Financial Framework, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 21.02.2018.
• Dumbrava C.: Revision of the Schengen Information System for border checks, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,12.02.2018.
• Dumbrava C.: Revision of the Schengen Information System for law enforcement, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,12.02.2018.
• Dumbrava C.: Use of the Schengen Information System for the return of illegally staying third-country nationals, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,12.02.2018.
• Emerson M.: The Strategic Potential of the Emerging Wider European Economic Area, „Policy Insights", Centre for European Policy Studies, 15.02.2018.
• Erbach G.: Effort sharing regulation, 2021-2030: Limiting Member States' carbon emissions, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 05.02.2018.
• Ferguson C., Sochacka K.: Plenary round-up – Strasbourg, February I 2018, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 09.02.2018.
• Hradisky M.: Recommendations on the economic policy of the euro area under the European Semester, „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,16.02.2018.
• Janning J.: Crisis and Cohesion in the European Union: A Ten-Year Review, „Policy Brief", European Council on Foreign Relations, 05.02.2018.
• Korpas A., Magnus M.: Completing the Banking Union - Risk Sharing Initiatives and Parallel Risk Reduction Measures, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 09.02.2018.
• Kraatz S.: Integration of refugees in Austria, Germany and Sweden: Comparative Analysis, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 01.02.2018.
• Kugiel P.: Polityka współpracy rozwojowej UE w wieloletnich ramach finansowych po 2020 r., „Biuletyn PISM" nr 33 (1606), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 22.02.2018.
• Lehofer W.: The role of the President of the Eurogroup, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.02.2018.
• Llaudes S.: Trump, Europe and one year into the US Presidency, „Expert Comment ", no. 14/2018, The Elcano Royal Institute, 19.02.2018.
• Maciejewski M.: Geo-Blocking, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 06.02.2018.
• Madiega T. A.: Geo-blocking and discrimination among customers in the EU, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 02.02.2018.
• Margaras V.: Challenges for EU cohesion policy: Issues in the forthcoming post-2020 reform, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 16.02.2018.
• Müller H.: Tales from a crisis: diverging narratives of the euro area, „Policy Contribution", Iss. 4, Bruegel, 15.02.2018.
• Myachenkova Y., Dabrowski M.: The Western Balkans on the road to the European Union, „Policy Contribution", Iss. 4, Bruegel, 22.02.2018.
• Russell M.: The EU's Russia policy: Five guiding principles, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.02.2018.
• Stamegna C.: Unia bankowa – Sprawozdanie roczne za rok 2017, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 22.02.2018.
• Tymowski J. M.: EU Youth Strategy, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 20.02.2018.
• Vasilyan S.: Novel Solutions to Resolve the Conflicts in the EU's Eastern Neighbourhood, „CEPOB - College of Europe Policy Brief series", College of Europe, February 2018.
• Walker N., Miller V.: Alternatives to a no-deal outcome in negotiations with the EU, „Commons Debate packs", House of Commons Library, 19.02.2018.
• Weiss S., Heinemann F.:The upcoming EU budget negotiations: yet just another round of pork barrel politics?, „E!Sharp", February 2018.

BREXIT

• Georgosouli A.: Brexit, financial stability and the supervision of clearing systems, „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,15.02.2018.
• Haves E.: Proposed UK-EU Security Treaty, „Lords Library notes", House of Commons Library, 01.02.2018.
• Horne J. Paul: Brexit Accelerates Business Exodus, The Institute of International and European Affairs (IIEA), 02.2018.
• Hulme B.(i.in.): The implications of the United Kingdom's withdrawal from the European Union on readmission cooperation, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 06.02.2018.
• Miller V.: Brexit: who has said what about transition?, „Briefing Paper" no. 8238, House of Commons Library, 23.02.2018.
• Oppenheim B.: The Ukraine model for Brexit: Is dissociation just like association?, „Insight ", Centre for European Reform, 27.02.2018.
• Springford J., Lowe S.: Holding out hope for a half-way Brexit house, „CER Bulletin", Centre for European Reform , February/March 2018, issue 118.

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 05.03.2018)

• Baranowska N.: Stosowanie wykładni zgodnej z prawem unijnym w sporach horyzontalnych w razie nieprawidłowej implementacji dyrektywy, „Europejski Przegląd Sądowy" nr. 2/2018, s. 4.
• Bartolini S.: Recent Developments of the Court of Justice of the EU's Activities in 2017,
  „European Public Law" ,Vol. 24, Iss. 1, 2018, s. 11.
• Bogdanowicz P. Taborowski M.: Brak niezależności sądów krajowych jako uchybienie zobowiązaniu w rozumieniu art. 258 TFUE, cz. 2, „Europejski Przegląd Sądowy" nr. 2/2018, s. 15.
• Ciucci M., Korpas A.: Expected real GDP growth for 2018 in EU Member States, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 07.02.2018.
• Duff A.: How to govern Europe better: Reflections on reform of the European Parliament, Commission and Council, „Commentary", European Policy Centre, 13.02.2018.
• Havu K.: Full, Adequate and Commensurate Compensation for Damages under EU Law: A Challenge for National Courts?, „European Law Review", February 2018.
• Jiménez L, A.: Constitutional Empathy and Judicial Dialogue in the European Union,
  „ European Public Law" ,Vol. 24, Iss. 1, 2018, s. 57.
• Kreilinger V (i.in.).: Rights and role of the European Parliament in common commercial policy, „Policy Paper", Jacques Delors Institut, 05.02.2018.
• Mancano L.: Judicial Harmonisation through Autonomous Concepts of European Union Law: The Example of the European Arrest Warrant Framework Decision, „European Law Review", February 2018.
• Marchewka-Bartkowiak K.: Nowa architektura europejskiego systemu finansowego, „Studia BAS" 2018, nr 1(53).
• Ondarza N. von, Schenuit F.: Reforming the European Parliament, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Comment" 2018/C 10, February 2018.
• Petersmann E-U.: EU Citizenship as a Constitutional Restraint on the EU's Multilevel Governance of Public Goods, „ European Law Review", February 2018.
• Pizzolla A.: The Role of the European Central Bank in the Single Supervisory Mechanism: A New Paradigm for EU Governance, „European Law Review", February 2018.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

THE ITALIAN PARLIAMENT IN THE EUROPEAN UNION (eds.: N. Lupo, G. Piccirilli), Oxford 2017

Książka jest zbiorem esejów na temat roli włoskiego parlamentu w procesie integracji europejskiej, jego adaptacji, transformacji i funkcjonowania jako elementu „euro-narodowego systemu parlamentarnego” stanowiącego, zdaniem Autorów, dowód rosnącej roli parlamentów narodowych w złożonym systemie konstytucyjnym Unii Europejskiej (composite European constitution).

Pierwsza część publikacji pokazuje specyfikę procesu europeizacji parlamentu włoskiego, jego roli w systemie konstytucyjnym (nowelizacja konstytucji w 2012) i ewolucję funkcji europejskich, uwzględniając znaczenie systemu partyjnego i kryzysu 1993 roku. Omówiono regulacje, które normowały działania Włoch w sprawach UE od 1989 roku oraz włoskie prawo wyborcze do Parlamentu Europejskiego i jego wpływ na krajowy system polityczny.

Część druga, napisana głównie przez urzędników, zawiera szczegółowe informacje na temat narzędzi parlamentarnych kształtowania stanowiska Włoch w sprawach unijnych, zwłaszcza nowych metod i procedur wprowadzonych po Traktacie z Lizbony dla: kontroli polityki rządu w europejskich negocjacjach, dialogu politycznego z Komisją i Parlamentem Europejskim, kontroli pomocniczości i współpracy międzyparlamentarnej w sprawach UE. Autorzy, omawiając funkcjonowanie doskonale symetrycznej dwuizbowości (jednakowych uprawnień) włoskiego parlamentu, podkreślają konstytucyjną autonomię obu izb, która skutkuje zróżnicowanym podejściem do kwestii europejskich (włoski Senat należy do najaktywniejszych izb w sprawach UE).

Następnie poddano szczegółowej analizie pozycję parlamentu włoskiego jako elementu euro-narodowego systemu parlamentarnego, prezentując proceduralne ramy, w jakich współpracuje z unijnymi instytucjami i innymi parlamentami narodowymi oraz wynikające stąd faktyczne możliwości wpływu na procesy integracyjne. Zdaniem Autorów, opis interakcji pomiędzy włoskim parlamentem a instytucjami partnerskimi pomaga zrozumieć charakter złożonego systemu konstytucyjnego UE i rolę, jaką odgrywają w nim parlamenty narodowe.

W ostatniej części przedstawiono włoski parlament w perspektywie komparatystycznej oraz w kontekście możliwego wpływu nieudanej próby reformy ustrojowej (referendum z grudnia 2016) na jego sprawne funkcjonowanie na poziomie UE. K

Książka ukazuje się jako druga w serii Demokracja parlamentarna w Europie wydawnictwa Hart (pierwsza publikacja pt. Interparliamentary cooperation in the composite European constitution, Oxford 2016, została zasygnalizowana w Biuletynie OIDE z 31 maja 2016).

MANAGING THE EURO CRISIS. NATIONAL EU POLICY COORDINATION IN THE DEBTOR COUNTRIES (ed.: S. Ragone), London 2017

W książce poddano analizie wpływ kryzysu finansowego w strefie euro i podjętych w związku z nim działań zaradczych na systemy koordynacji w sprawach UE w wybranych państwach członkowskich „dłużnikach”, a więc na Cyprze, w Grecji, Irlandii, Portugalii (panstwach, które podpisały tzw. Memorandum of Understanding określające warunki pomocy z Europejskiego Mechanizmu Stabilności), a także we Włoszech (gdzie wprowadzono środki oszczędnościowe i reformy strukturalne).

W każdym z pięciu omawianych państw Autorzy omówili system koordynacji spraw unijnych i jego ewolucję od początku członkostwa w UE, a następnie zmiany, jakie zaszły w tym systemie na skutek działań podejmowanych w celu uporania się z kryzysem finansowym. W każdym przypadku odniesiono się również do roli parlamentu narodowego.

Autorzy dochodzą do wniosku, że w odpowiedzi na kryzys finansowy nie tworzono w analizowanych państwach członkowskich nowych systemów koordynacji spraw UE, a tylko dostosowywano już istniejące (z wyjątkiem Cypru, gdzie wcześniej nie istniała stała struktura zdolna koordynować negocjacje z trojką [MFW, EBC i Komisja]). W konsekwencji w państwach tych nastąpiła centralizacja koordynacji spraw UE, co przejawiało się m.in. we wzmocnieniu pozycji premiera, ministra finansów i spraw gospodarczych, a osłabieniu - ministra spraw zagranicznych. Jednocześnie zmniejszyła się rola parlamentów narodowych w sprawach UE, które często zmuszone były tylko zatwierdzać ustalenia poczynione wcześniej przez rządy na forum europejskim.

THE DIVISION OF COMPETENCES BETWEEN THE EU AND THE MEMBER STATES. REFLECTIONS ON THE PAST, THE PRESENT AND THE FUTURE (eds : S. Garben, I. Govaere), Oxford 2017

Kwestia podziału kompetencji jest fundamentalnym problemem każdego systemu politycznego, a zwłaszcza tak złożonej struktury obejmującej suwerenne państwa, jaką jest Unia Europejska. Po ponad 6 latach funkcjonowania Traktatu z Lizbony, który miał zwiększyć czytelność i efektywność podziału kompetencji pomiędzy państwami członkowskimi a Unią, Autorzy wskazują na znaczenie tego zagadnienia w kontekście kolejnych kryzysów i podejmują próbę bilansu.

W pierwszej części przedstawiono uregulowania wprowadzone Traktatem z Lizbony i ich implikacje dla praktyki legislacyjnej, stosunków międzyinstytucjonalnych, czy legitymizacji decyzji w sytuacjach unijnych kryzysów: finansowego, migracyjnego i Brexitu. Wskazano główne problemy teoretyczne i praktyczne związane z aktualną klasyfikacją kompetencji w UE.

W drugiej części odniesiono się do poszczególnych kompetencji (wyłącznych, dzielonych i uzupełniających) na przykładach rynku wewnętrznego, polityki pieniężnej, polityki konkurencji, praw podstawowych oraz działań zewnętrznych UE. Odrębny artykuł poświęcono zagadnieniu wyłącznej kompetencji państw członkowskich. Część trzecia to eseje urzędników unijnych prezentujących m.in. punkty widzenia Komisji i Parlamentu Europejskiego na uregulowania traktatowe dotyczące podziału kompetencji i ich stosowanie w praktyce, w tym m.in. kwestie obiektywności wyboru podstawy prawnej i jego sądowej kontroli.

W ostatniej części odniesiono się do problemu legitymacji działań UE, zwłaszcza w kontekście stanowienia miękkiego prawa (soft law), swobody decyzji państw członkowskich (national discretion) w implementacji unijnej legislacji, czy zagadnienia „pełzających kompetencji” (competence creep) UE, oraz sformułowano propozycje możliwych reform.