W marcu 2014 Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) zebrała się na 8 posiedzeniach: 234-241. W trakcie tych posiedzeń SUE:

• rozpatrzyła 81 dokumentów UE,
• przyjęła opinię nr 50 w sprawie projektu decyzji PE i Rady dotyczącej rezerwy zapewniającej stabilność rynku dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, COM(2014) 20 (pos. nr 235),
• wysłuchała informacji na temat priorytetów Unii Europejskiej na lata 2014-2020 w zakresie wolności obywatelskich, sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, przedstawionej przez sekretarza stanu w MSW Piotra Stachańczyka i podsekretarza stanu w MS Michała Królikowskiego (pos. nr 237),
• wysłuchała informacji na temat inicjatywy Komisji Europejskiej mającej na celu ułatwienie swobodnego przepływu osób w Unii Europejskiej dzięki lepszej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, przedstawionej przez podsekretarza stanu w MPiPS Marka Buciora (pos. nr 241).

***

W marcu 2014 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 234-236 i 238-240, dostarczone przez sekretariat komisji.

 Komisja Finansów Publicznych

• 12.03.2014, rozpatrzyła informacje nt. zalecenia dot. zalecenia Rady mającego na celu likwidację nadmiernego deficytu budżetowego w Polsce (COM(2013) 906 wersja ostateczna) oraz Zalecenia dotyczącego decyzji Rady stwierdzającej, że Polska nie podjęła skutecznych działań w odpowiedzi na zalecenie Rady z dnia 21 czerwca 2013 r. (COM(2013) 907 wersja ostateczna), a także odnoszące się do nich projekty stanowisk rządu (pos. nr 316);

Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki

• 12.03.2014, wysłuchała informacji Ministra Sportu i Turystyki na temat działań Komisji Europejskiej na rzecz turystyki (pos. nr 113);
• 19.03.2014, wysłuchała informacji Ministra Sportu i Turystyki na temat programu „Erazmus+" w obszarze sportu (pos. nr 115);

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi

• 13.03.2014, uchwaliła dezyderat nr 22 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń w środkach spożywczych w zawiązku z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 835/2011; wysłuchała informacji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nt. spraw omawianych na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w dniu 17 lutego 2014 (pos. nr 178).

• skierowano do I czytania następujące projekty ustaw wykonujących prawo Unii Europejskiej [druk nr]:

• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości [2245],
• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o bateriach i akumulatorach oraz niektórych innych ustaw [2244],
• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw [2243],
• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych [2087]

• uchwalono następujące ustawy wykonujące prawo UE [druk nr]:

• • Ustawa z dnia 21 marca 2014 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw [2051],
  • Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w skład konglomeratu finansowego oraz niektórych innych ustaw [2050],
  • Ustawa z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw [1991].
• opublikowano następujące ustawy wykonujące prawo Unii Europejskiej [druk nr]:

• • Ustawa z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw [2095],
  • Ustawa z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa [2000],
  • Ustawa z dnia 7 lutego 2014 r. o udziale zagranicznych funkcjonariuszy lub pracowników we wspólnych operacjach lub wspólnych działaniach ratowniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej [1066].

W marcu 2014 badaniu pomocniczości podlegało 20 projektów aktów ustawodawczych. Według stanu na 1 kwietnia 2014, parlamenty narodowe nie zgłosiły żadnych uzasadnionych opinii w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.

19 marca 2014, Bruksela, Wspólne spotkanie komisji: Priorytety na przyszłość w obszarze wolności obywatelskich, sprawiedliwości i spraw wewnętrznych
- Opracowanie strategii bezpieczeństwa wewnętrznego UE oraz wzmocnienie współpracy policyjnej - jaka przyszłość czeka Europol?
- Opracowanie unijnej polityki azylowej i imigracyjnej - jak poradzić sobie z obecnym kryzysem w krajach śródziemnomorskich?
- Prawa podstawowe obywateli UE w epoce cyfrowej - wzmocnienie ochrony danych i ochrona obywateli UE przed masową inwigilacją elektroniczną,
- Rozwijanie obszaru wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych w ramach Traktatu z Lizbony,
- Spojrzenie na Prokuraturę Europejską i instrumenty współpracy sądowej w sprawach karnych.

16-17 marca 2014, Ateny, Spotkanie przewodniczących komisji ds. produkcji, handlu i gospodarki morskiej
- "Niebieski wzrost": budując "niebieską" gospodarkę,
- Łącząc Europę – polityka transportowa UE: narzędzie dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia,
- MŚP: ułatwianie dostępu do finansowania.

5 marca 2014, Bruksela, Międzyparlamentarne spotkanie komisji: Zapobieganie przemocy wobec kobiet: wyzwanie dla wszystkich
- Doświadczenia i prawodawstwo na poziomie krajowym/regionalnym,
- Jakie działania strategiczne należy podjąć na poziomie europejskim – pomysły na przyszłość.

 NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Tematy prawne i ustrojowe

• Europejska inicjatywa obywatelska
  19 marca 2014 KE przedstawiła komunikat (COM(2014) 177), w którym odniosła się do postulatów zgłaszanych przez sygnatariuszy inicjatywy „Right2Water" („Prawo do wody") - pierwszej europejskiej inicjatywy obywatelskiej, która spełniła wymogi określone w rozporządzeniu PE i Rady nr 211/2011.

• Wybory do Parlamentu Europejskiego 2014
  27 marca 2014 roku KE opublikowała komunikat, w którym analizuje wdrożenie swoich zaleceń dotyczących organizacji wyborów do PE przez państwa członkowskie oraz krajowe i europejskie partie polityczne.

• Debata na temat priorytetów UE w zakresie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości na lata 2015-2019
  Informacja o przebiegu debaty w ramach przygotowań do przyjęcia przez Radę Europejską w czerwcu 2014 wieloletniego programu  określającego priorytety w ramach przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.

• Unijna tablica wyników wymiaru sprawiedliwości
  17 marca 2014 r. Komisja Europejska opublikowała drugą unijną tablicę wyników wymiaru sprawiedliwości. KE wykorzystała nowe dane, uzyskane w ramach Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa i badań pilotażowych, na temat funkcjonowania sądów krajowych w zakresie stosowania prawa konkurencji i ochrony konsumenta. Odwołała się także do dyskusji będącej reakcją na pierwszą unijną tablicę wyników wymiaru sprawiedliwości, w tym do wyników konferencji z listopada 2013 oraz rezolucji PE z lutego 2014 r. i konkluzji Rady UE z marca 2014 roku.

• Partnerstwo Wschodnie, Semestr Europejski - dodano nowe dokumenty

W dziale Informacja UE

• Zmiany w źródłach informacji,  Przewodniki w portalu EUROPA - uzupełniono i zaktualizowano informacje związane z uruchomieniem kompletnej nowej wersji bazy EUR-Lex

***

WYBORY DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO 2014

(dostęp 04.04.2104)

• Ruiz de Garibay D.: The 2014 elections to the European Parliament: towards truly European elections?, "Analisis of the Real Instituto Elcano" no. 17/2014, Real Instituto Elcano, 19.03.2014.
• The European Parliament: it has to do with you, "European Policy Briefs", EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 26.03.2014.
• Theys M.: Vingt-huit scrutins nationaux pour un Parlement en constante evolution, "European Policy Briefs" no. 26, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 22.03.2014.
• Lehmann W.: The European Elections: EU Legislation, National Provisions and Civic Participation, "Study", European Parliamnet - Directorate General For Internal Policies, 14.03.2014.

***

SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

Lista artykułów z prasy specjalistycznej dotyczących aktualnych kwestii polityczno-gospodarczych w Unii Europejskiej dostępnych on-line (dostęp 04.04.2014)

• Andoura S., Bössner S.: What new Climate and Energy Package for the EU?, "Tribune", Notre Europe – Jacques Delors Institute, 13.03.2014.
• Biscop S.: The summit of our ambition? European defence between Brussels and Wales, "Security Policy Brief" no. 50, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, March 2014.
• Blockmans S.: EU-Turkey Relations: Turning vicious circles into virtuous ones, "Policy Brief", Centre for European Policy Studies, 26.03.2014.
• Böttger K.: Time to hit the reset button: "The Eastern Partnership after the Vilnius Summit and the Role of Russia", "TEPSA Policy Paper", Trans European Policy Studies Association, 19.03.2014.
• Cîrlig C.: Turkey: the 2013 progress report and beyond, "Plenary at a glance", European Parliamentary Research Service, 06.03.2014.
• D'Alfonso A.: Discharge procedure for the EU budget. Political scrutiny of budget implementation, "Briefing", European Parliamentary Research Service, 18.03.2014.
• d'Oultremont C.: Re-designing the European Climate and Energy policies post-2020, "European Policy Brief" No. 29, EGMONT – The Royal Institute for International Relations, March 2014.
• Emmanouilidis J.: Historic turning point or just another chapter? The results of a foreign-policy summit - Post-Summit Analysis, "Post-Summint Analisis", European Policy Centre, 24.03.2014.
• Erbach G.: EU climate and energy policies post-2020, Energy security, competitiveness and decarbonisation, "Briefing", European Parliamentary Research Service, 24.03.2014.
• Faleg G.: Common Security and Defence in 2014: Revise and resubmit, "Commentary", Centre for European Policy Studies, 27.03.2014.
• Guild E., Carrera S., Parkin J.: What role for migration policy in the Ukraine crisis?, "Commentary", Centre for European Policy Studies, 28.03.2014.
• Herolf G.: Security and Defence – an Issue for the European Citizen?, TEPSA Policy Paper, Trans European Policy Studies Association, March 2014.
• Ivan P.: EU's sanctions against Russia – The need for clear goals, "Commentary", European Policy Centre, 21.03.2014.
• Kaca E.: Unijny pakiet pomocy dla Ukrainy: jak zwiększyć jego skuteczność?, „Biuletyn PISM" nr 25 (1137), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 05.03.2014.
• Kościński P., Zasztowt K.: Secesja Krymu – konsekwencje dla Ukrainy, Rosji i Europy, „Biuletyn PISM" nr 31 (1143), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych,14.03.2014.
• Mańko R.: Personal data protection package, "Plenary at a glance", European Parliamentary Research Service, 06.03.2014.
• Puka L.: Polityka energetyczna Unii Europejskiej po 2020 r. – miejsce dla przemysłu?, „Biuletyn PISM" nr 34 (1146), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 20.03.2014.
• Tokarski P.: Problemy Parlamentu Europejskiego z oceną działań trojki podczas kryzysu w strefie euro, „Biuletyn PISM" nr 40 (1152), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 28.03.2014.
• Vanden Bosch X., Verhelst S.: What future for the eurozone? Combining discipline, solidarity and institutional reforms, "European Policy Briefs", EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 22.03.2014.
• Westphal K.: Russian Energy Supplies to Europe. The Crimea Crisis: Mutual Dependency, Lasting Collateral Damage and Strategic Alternatives for the European Union, "Comments" 2014/C 16, Stiftung Wissenschaft und Politik, March 2014.
• Zuleeg F.: A more effective structure for the Commission, "Commentary", European Policy Centre, 07.03.2014.

 ***

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 04.04.2014)

• Boşilcă R.: The European Union - a 'Sui Generis' International Diplomatic Actor: Challenges Posed to the International Diplomatic Law, "Romanian Journal of European Affairs", vol. 14, no. 1, The European Institute of Romania, March 2014.
• Deters H.: National Constitutional Jurisprudence in a Post-National Europe: The ESM Ruling of the German Federal Constitutional Court and the Disavowal of Conflict, "European Law Journal" vol. 20, iss. 2, March 2014, s. 204–218.
• Dumbrovský T., Petkova B., Van Der Sluis M.: Judicial appointments: The Article 255 TFEU Advisory Panel and selection procedures in the Member States, "Common Market Law Review" (2014) 51, iss. 2, s. 455–482.
• Fasone C.: European Economic Governance and Parliamentary Representation. What Place for the European Parliament?, "European Law Journal" vol. 20, iss. 2, March 2014, s. 164–185.
• Miller V.: Is adherence to the European Convention on Human Rights a condition of European Union membership?, "Commons Library Standard Note", 25.03.2014.
• Palmstorfer R.: The Reverse Majority Voting under the 'Six Pack': A Bad Turn for the Union?, "European Law Journal" vol. 20, iss. 2, March 2014, s. 186–203.
• Schwarz M.: A Memorandum of Misunderstanding – The doomed road of the European Stability Mechanism and a possible way out: Enhanced cooperation, "Common Market Law Review" (2014) 51, iss. 2, s. 389–423.
• Wilsher D.: Law and the Financial Crisis: Searching for Europe's New Gold Standard, "European Law Journal" vol. 20, iss. 2, March 2014, s. 241–283.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Witkowska-Chrzczonowicz K.M.: DYNAMIKA ROZWOJU RADY EUROPEJSKIEJ W SYSTEMIE INSTYTUCJONALNYM UNII EUROPEJSKIEJ. Studium prawno-ustrojowe, Toruń 2014.

Rada Europejska (RE), funkcjonująca od połowy lat 70. XX wieku, została włączona do systemu instytucjonalnego UE przez Traktat z Lizbony. Jest to najmłodsza i najbardziej dynamicznie rozwijająca się (obok Parlamentu Europejskiego) instytucja unijna. Pomimo to, w polskim piśmiennictwie brak jest aktualnych, całościowych opracowań dotyczących jej pozycji prawno-ustrojowej wśród organów zarządzających Unią. Autorka stara się wypełnić te lukę. Analizuje genezę, skład i kompetencje Rady Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem wprowadzonej przez Traktat z Lizbony funkcji przewodniczącego. Omawia organizację wewnętrzną, procedury podejmowania decyzji oraz rodzaje przyjmowanych aktów. Szczególną uwagę poświęca uwarunkowaniom politycznym podejmowania decyzji przez RE. Przedstawia także jej stosunki z pozostałymi instytucjami UE oraz prezydencją.

Autorka podkreśla, że Traktat z Lizbony w sposób widoczny zwiększył rolę Rady Europejskiej, m.in. przyznając jej nowe ważne kompetencje. Jednocześnie, ze względu swój złożony charakter wymyka się ona klasyfikacji i pozostaje instytucją sui generis, a demokratyczna kontrola nad jej działaniami pozostaje bardzo utrudniona. W podsumowaniu postawiono tezę, że obecna tendencja do wzmacniania pozycji RE, a niekiedy poszerzania wpływów poza obszar kompetencji powierzonych wprost na mocy traktatów, będzie w przyszłości stale obecna.

***

Guild E., Peers S., Tomkin J.: THE EU CITIZENSHIP DIRECTIVE. A commentary, Oxford 2014.
Obywatele Unii i członkowie ich rodzin mają prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Mogą to robić m.in. w charakterze pracowników, osób samozatrudnionych i dostawców usług, co obejmuje dwie z czterech podstawowych swobód UE: swobodę przepływu osób i usług. Zasady dotyczące korzystania z tych uprawnień określa dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/38/WE z 29 kwietnia 2004, która zastąpiła wcześniejsze akty, zawierające fragmentaryczne regulacje.

Publikacja zawiera komentarz do postanowień dyrektywy 2004/38/WE. Została ona podzielona na rozdziały odpowiadające poszczególnym częściom dyrektywy (przepisy ogólne, prawo wyjazdu i wjazdu, prawo pobytu, prawo stałego pobytu, przepisy wspólne dla prawa pobytu i prawa stałego pobytu, ograniczenia w prawie wjazdu i prawie pobytu uzasadnione względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego). W ramach każdego z rozdziałów szczegółową analizę artykułów i odnoszącego się do nich orzecznictwa poprzedza wstęp zawierający omówienie poszczególnych uprawnień, wcześniejszych ich uregulowań, powiązań z pozostałymi artykułami dyrektywy oraz innymi przepisami prawa UE lub umów międzynarodowych.

W komentarzu uwzględniono stan prawny na dzień 20 lipca 2013 oraz niektóre orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości z września 2013.

***

SHIFTING EU INSTITUTIONAL REFORM INTO HIGH GEAR,Report of the Centre for European Policy Studies High-Level Group, 2014.

Raport grupy powołanej przez Centre for European Policy Studies, składającej się z deputowanych PE, byłych i obecnych członków instytucji UE oraz przedstawicieli środowiska akademickiego, której przewodniczyła Danuta Hubner, ma na celu zidentyfikowanie głównych słabości procesu decyzyjnego Unii oraz przedstawienie zaleceń w zakresie poprawy organizacji i funkcjonowania UE w ramach istniejących ram traktatowych.

Raport został podzielony na trzy części, nawiązujące do trzech faz procesu decyzyjnego: przygotowanie, negocjacje i zatwierdzanie oraz wdrożenie prawa. W każdej z części poddano analizie główne wewnątrz- i międzyinstytucjonalne słabości procesu decyzyjnego UE w zakresie efektywności, legitymacji demokratycznej i elastyczności. Wskazano pożądane reformy, które można podjąć bez konieczności zmiany traktatów.

Na etapie przygotowania legislacji autorzy zalecają m.in. wypracowanie sytemu planowania długoterminowego, zwiększenie uprawnień przewodniczącego w zakresie decydowania o wewnętrznych zasobach KE, usprawnienie opracowywania ocen wpływu. Postulują też zwiększenie zaangażowania parlamentów narodowych, w tym promowanie wspólnego rozumienia zasady pomocniczości i przekazywanie przez KE informacji zwrotnej nt. opinii parlamentów.

W fazie negocjacji i zatwierdzania legislacji autorzy postulują ograniczenie stosowania umów międzynarodowych poza ramami prawnymi UE, otwartość pozatraktatowych form współpracy dla wszystkich państw członkowskich oraz poprawę funkcjonowania PE i Rady UE.

Na etapie implementacji autorzy raportu widzą konieczność określenia wyraźnej granicy w stosowaniu aktów delegowanych i wykonawczych oraz wzmocnienia roli PE w ramach semestru europejskiego i unii bankowej. Należy też, ich zdaniem, zwiększyć udział parlamentów narodowych w semestrze europejskim m.in. poprzez ich dialog ekonomiczny z KE i EBC a także zatwierdzanie przez nie ustaleń umownych w ramach partnerstwa na rzecz wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i konkurencyjności.