• rozpatrzyła 108 dokumentów UE:
  • w trybie art. 7 ust. 4 ustawy kooperacyjnej – 10 projektów aktów ustawodawczych UE, dotyczących m.in.: ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE); scentralizowanego systemu identyfikacji państw członkowskich posiadających informacje o wyrokach skazujących wydanych wobec obywateli państw trzecich i bezpaństwowców na potrzeby uzupełnienia i wsparcia europejskiego systemu przekazywania informacji z rejestrów karnych; Europejskiej Agencji ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości,
  • w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 36 dokumentów KE (10 komunikatów, 22 sprawozdania, 1 wspólny komunikat, 1 wspólne sprawozdanie, 1 wniosek dotyczący rozporządzenia i 1 dokument roboczy), dotyczących m.in.: programu działań na rzecz sprawiedliwego społecznie przejścia do czystej, konkurencyjnej i opartej na sieci mobilności dla wszystkich; postępów prac we wdrażaniu sieci TEN-T w latach 2014–2015; odnowionego programu UE dla szkolnictwa wyższego,
  • w trybie art. 11 ust. 1 ustawy kooperacyjnej – dokumenty UE, które miały być przedmiotem obrad: Rady ds. Ekonomicznych i Finansowych oraz Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa,
  • w trybie art. 8 ust. 2 ustawy kooperacyjnej – 56 projektów aktów prawnych, dotyczących m.in.: przywozu dóbr kultury, decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej umowy między Unią Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie powiązania ich systemów handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, uruchomienia instrumentu elastyczności w celu zapewnienia finansowania Europejskiego Funduszu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju ,
• spotkała się z ambasador Republiki Malty Natashą Meli Daudey i wysłuchała informacji nt. bilansu prezydencji maltańskiej; spotkała się z ambasadorem Republiki Estońskiej Harrim Tiido i wysłuchała informacji na temat programu prezydencji estońskiej (pos. nr 149),
• przyjęła opinię nr 24 w sprawie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2016 (pos. nr 150),
• rozpatrzyła, w trybie art. 18 ust. 4 ustawy kooperacyjnej, informację o pracach legislacyjnych związanych z wdrożeniem dyrektyw, których termin transpozycji już upłynął lub upływa w ciągu najbliższych trzech miesięcy (wg stanu na 24.08.2017), przedstawioną przez przedstawicieli odpowiednich ministerstw (pos. nr 152),
• wysłuchała informacji na temat rocznego sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczącego wykonania budżetu UE w 2016 roku, przedstawionej przez Janusza Wojciechowskiego, członka ETO (pos. nr 153).

***

We wrześniu 2017 w bazach EDL-S (Europejskie Dokumenty Legislacyjne w Sejmie) i IPEX opublikowano informacje i dokumenty dotyczące posiedzeń SUE nr 150-153 dostarczone przez sekretariat komisji.

• 28.09.2017, rozpatrzyła informację przedstawioną przez członka Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO), Janusza Wojciechowskiego, na temat sprawozdania rocznego ETO dotyczącego wykonania budżetu Unii Europejskiej w 2016 r. (pos. nr 62);

Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

• 12.09.2017, wysłuchała informacji przedstawionej przez sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Jerzego Maternę, na temat wykorzystania środków unijnych w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego na lata 2014-2020 ze szczególnym uwzględnieniem dotacji dla polskich rybaków (pos. nr 67);

Komisje: Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa

• 28.09.2017, wysłuchały informacji przedstawionych przez dyrektora Departamentu Rybołówstwa w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Janusza Wrony, oraz Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, Krzysztofa Lissowskiego, na temat unijnych dopłat wodno-środowiskowych dla właścicieli gospodarstw rybackich z uwzględnieniem informacji o zmniejszeniu unijnego wsparcia dla rolników-hodowców karpia z Programu Operacyjnego Rybactwo i Morze na lata 2014-2020 na działanie 2.5. (RRW pos. nr 176 , OSZ pos. nr 92);
• 28.09.2017, rozpatrzyły odpowiedź Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej na dezyderat nr 3/8 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie niepokojącej informacji o cofnięciu unijnego wsparcia dla rolników – hodowców karpia (RRW pos. nr 176, OSZ pos. nr 92);

Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych

• 27.09.2017, rozpatrzyła informację przedstawioną przez sekretarza stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, Marka Zagórskiego, na temat rozporządzenia PE i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. (pos. nr 67);

Komisje: Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Spraw Zagranicznych

• 27.09.2017, przeprowadziły pierwsze czytanie i rozpatrzyły rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Protokołu Wykonawczego między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Gabinetem Ministrów Ukrainy do Umowy o readmisji między Wspólnotą Europejską a Ukrainą, sporządzonej w Luksemburgu dnia 18 czerwca 2007 r., podpisanego w Warszawie dnia 24 kwietnia 2017 r. (druk nr 1777). Uzasadnienie projektu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, Jacek Czaputowicz, oraz Szef Urzędu ds. Cudzoziemców, Rafał Rogala. (ASW pos. nr 114, SZA pos. nr 77).

• Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pracy na morzu oraz niektórych innych ustaw [1833].

We wrześniu 2017 badaniu pomocniczości podlegały 22 projekty aktów ustawodawczych. Według stanu na 03.10.2017, parlamenty narodowe nie zgłosiły w tym okresie uzasadnionych opinii w sprawie niezgodności badanych projektów z zasadą pomocniczości.

* W lipcu 2017 uzasadnione opinie zgłoszono do dokumentów COM(2017) 275 oraz COM(2017) 278 - por. poprzedni Biuletyn OIDE – lipiec/sierpień 2017.

24-26 września 2017, Sárospatak, Spotkanie komisji ds. europejskich parlamentów państw Grupy Wyszehradzkiej

• Sesja otwierająca
• Sesja I: Wzmocnienie roli parlamentów narodowych w UE
• Sesja II: Stan negocjacji w sprawie Brexitu oraz potencjalny wpływ Brexitu na cztery swobody
• Sesja III: Program LVIII posiedzenia COSAC, 26-28 listopada 2017 r., Tallin
• Przyjęcie konkluzji

21-22 września 2017, Tallin, Spotkanie przewodniczących komisji ds. gospodarki na temat połączeń transportowych w Europie

• Otwarcie spotkania (przemówienie powitalne, uwagi wstępne)
• Sesja I: Polityka transportowa UE - instrument „Łącząc Europę", debata
• Sesja II: Europejska strategia w dziedzinie lotnictwa dla poprawy połączeń w ramach i dla Europy, debata
• Sesja III: Zrównoważony transport i innowacje. Jaka jest przyszłość transportu?, debata
• Uwagi końcowe

7-9 września 2017, Tallin, Konferencja Międzyparlamentarna ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (WPZiB/WPBiO)

• Spotkanie przedstawicieli trojki prezydencji oraz Parlamentu Europejskiego
• Sesja I: Dlaczego Europa ma znaczenie – Europa w kontekście globalnym
• Sesja II: Pobudzanie jedności Zachodu i stosunków transatlantyckich
• Sesja III: Wymiana poglądów na temat priorytetów UE w obszarze wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa oraz wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony
• Sesja IV: Sytuacja poza granicami UE
• Poranne seminaria – Wędrówka wzdłuż granic UE (Seminarium: Bałkany Zachodnie, Seminarium: Partnerstwo Wschodnie, Seminarium: Rosja)
• Sesja V: Sposoby na wzmocnienie europejskiej obronności
• Sesja VI: Praktyczne aspekty hybrydowego świata w tym sfery cybernetycznej i komunikacji strategicznej
• Uwagi końcowe

NOWE NA STRONIE OIDE

W dziale Materiały OIDE:

WPBiO - architektura prawno-instytucjonalna

Zaktualizowano następujące działy

Materiały OIDE: Brexit - aspekty proceduralne; Brexit - dokumenty; Semestr europejski - przebieg cyklu koordynacji na poziomie Unii i Polski (2011-2017); WPBiO - kalendarium

Bibliografie: BREXIT – wybrane publikacje (od 2016), Przystąpienie UE do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, System instytucjonalny i prawo Unii Europejskiej 

Ważne debaty parlamentarne: Debata nad stanem Unii i programami prac Komisji

Prawo: Ustawy o ratyfikacji - VIII kadencja

 SPRAWY BIEŻĄCE - KOMENTARZE

• Angenendt S., Kipp D.: »Better Migration Management« A Good Approach to Cooperating with Countries of Origin and Transit?, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Comment" 2017/C 33, September 2017.
• Angereri J.: Implementation of the Stability and Growth Pact (September 2017), „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 26.09.2017.
• Bakowski P.: Ustanowienie Prokuratury Europejskiej, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 28.09.2017.
• Begg I.: The EU budget after 2020, Swedish Institute for European Policy Studies (SIEPS), September 2017.
• Beckmann R., Kempin R.: EU Defence Policy Needs Strategy, Stiftung Wissenschaft und Politik, "SWP Comment" 2017/C 34, September 2017.
• D'Alfonso A.: The future of EU finances, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,08.09.2017.
• Dauvergne A.: One Hat for Two Heads: A Complex Simplification Process, „Tribune", Notre Europe - The Jacques Delors Institute, 26.09.2017.
• Dittrich P.-J.: Balancing Ambition and Pragmatism for the Digital Single Market, „Policy paper", Notre Europe - The Jacques Delors Institute, 07.09.2017.
• Grant Ch.: The EU will become less monolithic, „CER Bulletin", Centre for European Reform, October /November 2017, issue 116.
• Immenkamp B.: The EU's new approach to funding peace and security, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.09.2017.
• Karakas C.: Understanding the EU customs union, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 20.09.2017.
• Kaiser R., Prange-Gstöhl H.: The Future of the EU Budget, Swedish Institute for European Policy Studies (SIEPS), 22.09.2017.
• Koenig N., Haas J.: The EU as a 3-D Power: Should Europe Spend More on Diplomacy, Development and Defence?, „Policy paper", Notre Europe - The Jacques Delors Institute, 17.05.2017.
• Kraatz S.: New Skills Agenda for Europe: State of implementation, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 11.09.2017.
• Leonard M.: L'Europe qui protège: Conceiving the next European Union, European Council on Foreign Relations, September 2017.
• Morillas P.: Juncker's State of the Union: Where now for multispeed Europe?, „Opinion" no. 497, Barcelona Centre for International Affairs (CIDOB), 09/2017.
• Perissich R.: Juncker's Last Hurrah, „ IAI Commentaries", The Istituto Affari Internazionali (IAI), September 2017.
• Poptcheva E.-M. A.: The 2017 State of the Union debate in the European Parliament, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.09.2017.
• Russell M.: EU-Russia cross-border cooperation, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 21.09.2017.
• Scheinert CH.: Reflection paper on harnessing globalisation, „Briefing", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 08.09.2017.
• Sochacka K.: Plenary round-up - Strasbourg, September 2017, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.09.2017.
• Szymańska J.: Orędzie o Stanie Unii, „Komentarz PISM" nr 52, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 14.09.2017.
• Tilford S.: Is the eurozone really out of the woods?, „ Insight", Centre for European Reform, September 2017.
• Véron N., Zettelmeyer J.: A European perspective on overindebtedness, „Policy Contribution", Bruegel, September 2017.
• Véron N.: Europe's fourfold union: Updating the 2012 vision, „Policy Contribution", Bruegel, September 2017.

BREXIT

• Brexit: Next steps of UK's withdrawal from the EU, House of Commons Library, September 2017.
• Cirlig C.-C.: Brexit negotiations - Progress to date, „W skrócie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, 15.09.2017.
• Criado-Perez C.: Brexit isn't just for blokes, Royal Institute of International Affairs (Chatham House), September 2017.
• Dehousse F.: In the Brexit negotiation, the UK will never escape the close connection between judicial and trade cooperation, „In Commentaries", EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 14.09.2017.
• Dehousse F.: Why the sequencing of the Brexit negotiations should be abandoned, „In Commentaries", EGMONT – The Royal Institute for International Relations, 28.09.2017.
• Duff A.: Brexit: Dealing with withdrawal symptoms, „Discussion brief", European Policy Centre, September 2017.
• Guild E.: Brexit and the treatment of EU citizens by the UK Home Office, Centre for European Policy Studies, September 2017.
• Keep M.: Brexit: the exit bill, „Commons Briefing Paper" no. 8039, House of Commons Library, 25.09.2017.
• Keep M.: The UK's contribution to the EU budget, „Commons Briefing Paper" no. 7886, House of Commons Library, 25.09.2017.
• Lowe P.: Brexit and energy: Time to make some hard choices, „Policy brief", Centre for European Reform, September 2017.
• Robinson T.: Brexit reading list: defence and security, „Commons Briefing Paper" no. 7742, House of Commons Library, 12.09.2017.
• Robinson T.: Brexit reading list: negotiations and future relations, „Commons Briefing Paper" no. 7989, House of Commons Library, 12.09.2017.
• Springford J.: How strong a Brexit card is Britain's money?, „CER Bulletin", Centre for European Reform , October /November 2017, issue 116.
• Tekin F.: Brexit and the Area of Freedom, Security and Justice, „Policy paper", Notre Europe - The Jacques Delors Institute, 13.09.2017.
• Timothy R., Miller V.: Brexit reading list: legal and constitutional issues, „Commons Briefing Paper" no. 7702, House of Commons Library, 12.09.2017.

PROBLEMATYKA USTROJOWA UE

Wybrane artykuły i opracowania
(dostępne w Bibliotece Sejmowej lub on-line, dostęp 04.10.2017)

• Finke D.: Underneath the culture of consensus: Transparency, credible commitments and voting in the Council of Ministers, „European Union Politics", Vol. 18 Iss, 3, September 2017, s. 339.
• Krajewski M.: Ograniczony dostęp osób prywatnych do sądów Unii przez skargę na nieważność aktu (stan i kierunki badań), „Państwo i Prawo" nr. 9/2017, s. 46.
• Krenn Ch.: The European Court of Justice's Financial Accountability: How the European Parliament Incites and Monitors Judicial Reform through the Budgetary Process, „European Constitutional Law Review", Vol. 13 Iss, 3, September 2017, s. 453.
• Manzella, A.: The European Parliament and the National Parliaments as a System [w:] „The Consequences of the Crisis on European Integration and on the Member States" (red. S. Mangiameli), 2017.
• New Pact for Europe - National Report – FRANCE, 26 September 2017, „EuropaNova", European Policy Centre, 24.07.2017.
• Papadia F., Roth A.: The single monetary policy and its decentralised implementation: An assessment, „Analiza", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,15.09.2017.
• Parchimowicz I.: Prawo do wystąpienia z Unii Europejskiej na przykładzie Brexitu, „Europejski Przegląd Sądowy" nr. 9/2017, s. 18.
• Petrova P. A.: Agenda-setting in the European Council, December 2014 - June 2017, „Badanie", Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego,26.09.2017.
• Spano R.: The EFTA Court and Fundamental Rights, „European Constitutional Law Review", Vol. 13 Iss, 3, September 2017, s. 475.
• Tkaczyński J., Würtenberger T.: Nowe ramy Unii Europejskiej na rzecz umocnienia praworządności (analiza krytyczna), „Państwo i Prawo" nr. 9/2017, s. 16.

***

Z nabytków Biblioteki Sejmowej

Riesenhuber K. (red.): EUROPEAN LEGAL METHODOLOGY, Cambridge 2017.

Prawo Unii Europejskiej jest autonomicznym systemem prawnym, który wymaga własnej metodologii. Jej początki sięgają lat 70-tych ubiegłego wieku, jednak istotny wzrost zainteresowania tą dziedziną nastąpił dopiero w ostatniej dekadzie, co przełożyło się na postulaty wspólnej europejskiej metodologii prawa. Publikacja stanowi usystematyzowane wprowadzenie do metodologii prawa UE oraz wpływu prawa Unii na metodologie w państwach członkowskich. Jest to kolejna pozycja z serii Ius Communitatis, oparta na niemieckiej publikacji z 2006 i zaktualizowana wg stanu na 31 stycznia 2017.

W pierwszej części autorzy omówili podstawy metodologii prawa UE, w tym metody stosowane w prawie rzymskim i rozwijane w państwach europejskich w XIX wieku, metodę prawno-porównawczą i ekonomiczną analizę prawa. Rozpatrzono m.in. kwestie swobody interpretacji, stopnia związania sędziego ustawą, granicy między interpretacją a analogią i rozwoju prawa poprzez orzecznictwo. Część druga została poświęcona ogólnym kwestiom metodologicznym w kontekście źródeł prawa, prawa pierwotnego i wtórnego UE oraz ich wykładni. Szczegółowo przedstawiono zagadnienia związane z implementacją prawa UE, w tym problemy konkretyzacji klauzul generalnych, nadmiernej transpozycji (gold plating) i temporalnego aspektu wykładni. W części trzeciej przedstawiono praktyczne aspekty źródeł prawa i metodologii prawa w odniesieniu do takich dziedzin europejskiego prawa prywatnego jak prawo zobowiązań, pracy, prawo spółek, prawo rynku kapitałowego i prawo konkurencji. Również orzecznictwo TSUE zostało przeanalizowane pod kątem stosowanej metodologii (wskazano zauważalną zmianę w sposobie uzasadniania orzeczeń przez trybunał). W ostatnich rozdziałach omówiono krajowe tradycje w obszarze metodologii prawa i zastosowanie unijnych metod w wybranych państwach członkowskich: Niemczech, Francji, Zjednoczonym Królestwie, Włoszech, Hiszpanii i Polsce.

***

Grimmel A. (red.): THE CRISIS OF THE EUROPEAN UNION. CHALLENGES, ANALYSES, SOLUTIONS, London 2017.
W ostatnich latach UE stanęła w obliczu kilku bezprecedensowych kryzysów, które ujawniły fundamentalny brak zdolności do ich rozwiązywania, zakorzeniony głęboko z jednej strony w samej strukturze Unii, a z drugiej w niechęci państw członkowskich do wyjścia poza własne interesy.

W książce podjęto kompleksową próbę oceny wyzwań stojących przed UE w oparciu o podejście interdyscyplinarne. Autorzy esejów poddali analizie praktyczne implikacje płynące z tych wyzwań oraz możliwe rozwiązania z perspektywy wielu dyscyplin naukowych.

W pierwszej części książki rozpatrzono wyzwania stojące przed UE z punktu widzenia politologii, prawa, ekonomii i nauk społecznych. Część druga to zbiór badań empirycznych i pogłębionych analiz bieżących problemów związanych z procesem integracji, takich jak kryzys finansowy, wzrost nastrojów nacjonalistycznych i populizmu w państwach członkowskich, kryzys migracyjny, czy Brexit. W części trzeciej omówiono rozmaite aspekty przyjętego w UE modelu integracyjnego w kontekście zdolności jego instytucji i mechanizmów do rozwiązywania problemów i wyzwań, w tym m.in. możliwości zapewnienia demokratycznej legitymacji.

Autorzy podkreślają, że w historii Unii kryzysy często stanowiły katalizator zmian. Unia reagując na bieżące problemy ma potencjał wychodzenia poza przyjęte mechanizmy oraz indywidualne interesy państw członkowskich. Kluczem do stawienia czoła obecnym wyzwaniom będzie dostrzeżenie tego potencjału.

***

Konstadinides T.: THE RULE OF LAW IN THE EUROPEAN UNION: THE INTERNAL DIMENSION, Oxford 2017.
Zasada państwa prawnego/praworządności (rule of law) jest elementem wartości stanowiących prawne dziedzictwo Europy i fundament Unii jako wspólnoty prawa. Książka została poświęcona wewnętrznemu wymiarowi tej zasady w Unii Europejskiej, czyli sposobowi, w jaki stosuje się ona do unijnych instytucji, państw członkowskich i obywateli UE.

Część pierwsza („Design") prezentuje definicję pojęcia i analizuje je w kontekście unijnego prawa pierwotnego, czyli postanowień traktatowych, Karty Praw Podstawowych i niektórych zasad ogólnych prawa UE. Szczególną uwagę poświęcono roli orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości w rozwijaniu tej zasady zarówno w odniesieniu do instytucji, jak i państw członkowskich. W części drugiej („Enforcement") Autor przedstawia unijne mechanizmy zapewniające poszanowanie praworządności na szczeblu UE (art. 19 TUE, art. 263, 267 TfUE) i państw członkowskich (art. 7 TUE, art. 258-260 TfUE). Porównuje w szczególności kontrolę Trybunału Sprawiedliwości w odniesieniu do państw członkowskich i instytucji unijnych, rozważa adekwatność stosowanych narzędzi a także różnice w ich wykorzystywaniu w polityce wewnętrznej i zagranicznej.

Książka analizuje pojęcie praworządności w UE jako konstytucyjny czynnik kontrolny, ocenia wkład Trybunału Sprawiedliwości i instytucji UE w jej wdrażanie, rozważa jej najistotniejsze cechy, wskazując na bieżące trendy regresywne zarówno z perspektywy unijnej, jak i krajowej. Autor wykazuje, że zasada praworządności jest cechą charakterystyczną unijnego porządku prawnego. Nie stwierdza większych różnic w znaczeniu tego pojęcia w Unii i tradycjach konstytucyjnych państw. Porządek unijny czerpie z dziedzictwa krajowych systemów prawnych, a unijna zasada praworządności wywiera istotny wpływ na sposób jej formułowania w państwach członkowskich, a zarazem na ewolucję i zakres projektu konstytucyjnego UE.